Xu hướng tiêu dùng năm nay sẽ ra sao? Để giải đáp câu hỏi này, chúng tôi đã tìm đến một chuyên gia luôn lấy nó làm kim chỉ nam cho mọi hoạt động.
Nicole Johnson, với hơn 10 năm gắn bó cùng Forerunner Ventures ở vị trí đối tác, chính là người có câu trả lời. Forerunner Ventures – quỹ đầu tư mạo hiểm có trụ sở tại San Francisco, chuyên về lĩnh vực tiêu dùng – hiện đang quản lý tài sản trị giá hơn 3 tỷ đô la. Quỹ này nổi tiếng với danh mục đầu tư ấn tượng gồm nhiều startup tên tuổi như Warby Parker, Away, Glossier, Prose, Chime, Hims & Hers, và Wonder – startup giao đồ ăn của Marc Lore.
Trong cuộc trò chuyện với Johnson, chúng tôi đã tìm hiểu về những xu hướng tiêu dùng đang làm nóng thị trường, lý do khiến hoạt động tiêu dùng ngày càng chuyển dịch vào không gian tin nhắn riêng tư, cũng như những lĩnh vực đầu tư tiềm năng và bí quyết để các startup gây ấn tượng trong các buổi thuyết trình gọi vốn. Dưới đây là những chia sẻ đáng chú ý từ cuộc trò chuyện của chúng tôi, đã được biên tập nhẹ để đảm bảo súc tích và rõ ràng.
Bạn nhìn nhận thế nào về xu hướng tiêu dùng năm nay?
Chúng tôi vẫn lạc quan và đầy hứng khởi như mọi khi. Dù thế giới còn nhiều bất ổn, nhưng người tiêu dùng ngày càng thông thái hơn và khao khát được tự quyết nhiều hơn bao giờ hết. Đây là một thế hệ người tiêu dùng cởi mở, vì vậy chúng tôi tin rằng đây là thời điểm vàng đầy cơ hội.
Hiện tại, những lĩnh vực tiêu dùng nào đang thu hút sự chú ý của bạn?
Chúng tôi đang tập trung vào sự kết hợp giữa hành vi người tiêu dùng và công nghệ tiên tiến. Chúng tôi nhận thấy nhu cầu ngày càng tăng đối với các sản phẩm và dịch vụ có khả năng dự đoán, cá nhân hóa, phản hồi nhanh chóng và trao quyền cho người dùng. Chúng tôi hình dung một thế hệ người tiêu dùng muốn – thậm chí là cần – trở thành “CEO” cho chính cuộc đời mình, tự quyết định và có nhiều quyền tự chủ hơn. Trí tuệ nhân tạo (AI) và AI tạo sinh (genAI) đóng vai trò then chốt trong xu hướng này, mở ra vô số khả năng cá nhân hóa.
Nhìn rộng ra, đây là chủ đề xuyên suốt mà chúng tôi đang theo dõi trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt là chăm sóc sức khỏe người tiêu dùng – một mảng đang rất được quan tâm do nhu cầu và tiềm năng to lớn. Ngoài ra, tôi cũng đặc biệt chú ý đến các lĩnh vực như tài chính cá nhân, an toàn và bảo mật cá nhân, giáo dục, học tập và phát triển nghề nghiệp.
Theo bạn, hiện có xu hướng hay lĩnh vực tiêu dùng nào đang bị bão hòa không?
Sau một thời gian xuất hiện của làn sóng đầu tiên các công ty AI tạo sinh (genAI), chúng tôi nhận thấy ngày càng có nhiều doanh nghiệp tập trung vào giải quyết các vấn đề thực tế, chứ không chỉ dừng lại ở những ứng dụng nhỏ lẻ, mang tính giải trí. Chúng tôi đang chứng kiến sự ra đời của các nền tảng toàn diện, đáp ứng nhu cầu người tiêu dùng trong nhiều lĩnh vực như chăm sóc sức khỏe, tài chính, giáo dục, chăm sóc trẻ em và nuôi dạy con cái. Điều này cho thấy nhiều ý tưởng ồn ào, thiếu thực tế trước đây đã dần biến mất.
Bạn đang rất lạc quan về thị trường tiêu dùng. Vậy bạn có cũng lạc quan về lĩnh vực đầu tư mạo hiểm không? Liệu môi trường gọi vốn cho các startup hiện tại có còn khó khăn?
Đối với một công ty trung bình, việc gọi vốn vẫn còn nhiều thách thức. Yêu cầu đã được nâng cao hơn. Sự xuất sắc vẫn là yếu tố quyết định cuối cùng. Giờ đây, việc trở thành một công ty tầm trung còn khó khăn hơn bao giờ hết. Nếu bạn nằm trong nhóm 25% cuối hoặc nửa dưới, hãy quên chuyện gọi vốn đi. Đối với những công ty tầm trung có câu chuyện phát triển và tiềm năng tốt, nhưng chưa phải xuất sắc nhất, tôi nghĩ họ sẽ gặp nhiều khó khăn hơn trong việc huy động vốn.
Tuy nhiên, ở phân khúc cao cấp, chúng tôi vẫn chứng kiến một lượng hoạt động đáng kinh ngạc, và điều này thực sự khiến chúng tôi phấn khích. Ngành công nghiệp đã trải qua nhiều biến động, cũng như toàn bộ thị trường, nhưng mọi người vẫn giữ được tư duy tỉnh táo. Chúng tôi đang cảm thấy rất lạc quan về năm 2025.
Năm nay, bạn đang hướng đến đầu tư vào những loại hình công ty nào?
Trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe, nhu cầu về cá nhân hóa đang rất cao. Chúng tôi đặc biệt quan tâm đến y học cá nhân hóa, nhất là các công ty AI có khả năng cung cấp những phân tích sâu sắc cho từng cá nhân. Điều này có thể thực hiện thông qua việc kết hợp các chỉ số sinh trắc học đa dạng hoặc xử lý khối lượng dữ liệu lớn để mang lại dịch vụ chăm sóc được cá nhân hóa cao độ. Xu hướng hiện nay là cung cấp những dịch vụ này một cách tinh gọn qua điện thoại, thay vì đòi hỏi mô hình tư vấn lâm sàng truyền thống tại phòng khám.
Trong lĩnh vực tài chính, chúng tôi thấy nhiều giải pháp tinh gọn giúp dịch vụ quản lý tài sản tiếp cận được đông đảo khách hàng hơn. Trước đây, một chuyên gia tư vấn tài chính chỉ có thể phục vụ một số lượng khách hàng nhất định, nhưng giờ đây nhờ công nghệ, họ có thể mở rộng quy mô hoạt động hiệu quả hơn nhiều.
Lĩnh vực công nghệ giáo dục cũng đang sôi động với các trải nghiệm học tập cá nhân hóa. Chúng tôi thấy nhiều ứng dụng học tập AI dành cho trẻ em. Có cả mô hình B2B bán cho trường học hoặc giáo viên, và những mô hình hướng trực tiếp đến người tiêu dùng, đóng vai trò như người bạn đồng hành cho các bậc phụ huynh. Họ muốn con em mình tương tác với AI một cách thông minh và an toàn hơn, tạo ra trải nghiệm học tập phong phú trong môi trường được kiểm soát. Tôi thấy một số mô hình này rất thú vị, vì thực tế đã có nhiều phụ huynh cho con sử dụng các thiết bị công nghệ. Trẻ em đang tương tác với nhiều giao diện được hỗ trợ bởi AI khác nhau. Có lẽ cần một chút hướng dẫn ở đây. Các vấn đề về bảo mật và quyền riêng tư cũng đang dần được chú ý nhiều hơn.
Khi một nhà sáng lập thuyết trình, bạn tìm kiếm những điểm sáng nào?
Yếu tố quan trọng hàng đầu chính là bản thân nhà sáng lập. Tôi không thể nhấn mạnh điều này đủ. Một điểm đặc biệt quan trọng – thậm chí còn quan trọng hơn đối với một công ty hướng đến người tiêu dùng, nơi sự sống còn phụ thuộc vào việc thấu hiểu khách hàng và khả năng tiếp cận họ trong một thị trường ồn ào – đó là: Chúng tôi cần một nhà sáng lập có sức hút mạnh mẽ và tầm nhìn xa. Một người có khả năng lôi cuốn mọi người vào câu chuyện của mình, thu hút đúng người tài và nguồn lực cần thiết, bao gồm các kênh PR, nhân sự chất lượng, nhà đầu tư hiện tại, nhà đầu tư tương lai, và cuối cùng là công chúng.
Sự phù hợp giữa nhà sáng lập và thị trường cũng rất quan trọng. Họ có đang giải quyết vấn đề này vì tình cờ gặp phải, hay họ thực sự có năng lực độc đáo để xử lý nó? Bởi nếu ý tưởng đó thực sự tốt, chúng ta sẽ thấy 10 đối thủ khác trong cùng lĩnh vực, vậy điều gì khiến nhà sáng lập này và đội ngũ của họ nổi bật?
Chúng tôi cũng đánh giá cao những lợi thế về cấu trúc hoặc kênh phân phối mà công ty sở hữu. Đó có thể là một kênh tiếp thị độc đáo mà họ nắm bắt rất tốt, hoặc mối quan hệ với những người có ảnh hưởng và các chuyên gia hàng đầu trong ngành. Đối với các công ty có sản phẩm vật lý, lợi thế có thể đến từ sở hữu trí tuệ hoặc chuỗi cung ứng đặc biệt, tạo ra một điểm khác biệt rõ rệt. Chúng tôi luôn tìm kiếm: Đâu là lợi thế cạnh tranh không công bằng của họ?
Trong một buổi thuyết trình, sức hút và sự năng động của một nhà sáng lập xuất sắc thể hiện như thế nào?
Là một nhà đầu tư tiềm năng, tôi thường tự đặt câu hỏi: Nếu tôi đang có một vị trí tốt, ổn định tại một công ty hàng đầu, liệu tôi có dám đánh đổi tất cả để làm việc cho người này không? Tôi có thể hình dung mình phấn khích đến mức sẵn sàng từ bỏ mọi thứ để tham gia vào hành trình này không? Tôi có đủ tin tưởng để khuyên những người bạn thân nhất của mình chấp nhận rủi ro lớn trong cuộc sống và tham gia vào dự án mới này từ giai đoạn đầu không? Thực tế, đó chính là những gì cần thiết để thu hút được nhân tài hàng đầu. Khi công ty đã được thành lập, mọi thứ không còn xoay quanh nhà sáng lập nữa. Đó là về sức mạnh tổng hợp của cả đội ngũ mà họ đang xây dựng.
Người này có khả năng truyền cảm hứng cho mọi người và thể hiện sự am hiểu sâu sắc về kinh doanh không? Không chỉ dừng lại ở 20 slide họ trình bày, mà còn phải trả lời được tất cả các câu hỏi chuyên sâu không thể tránh khỏi. Một bài thuyết trình xuất sắc thường không phải là việc đọc qua 20 slide rồi hỏi đáp ngắn gọn ở cuối. Thông thường, nó mang tính đối thoại nhiều hơn, và thật sự ấn tượng khi người thuyết trình có thể linh hoạt thoát khỏi kịch bản, đi sâu vào bất kỳ chủ đề nào mà câu hỏi dẫn dắt một cách tự nhiên.
Tôi luôn tìm kiếm những góc nhìn thực sự độc đáo về thị trường. Phần lớn các bài thuyết trình đến với chúng tôi thuộc các phân khúc dưới ô tiêu dùng và thương mại mà chúng tôi đã nghiên cứu kỹ lưỡng trước cuộc gặp. Vì vậy, tôi đặc biệt ấn tượng khi ai đó có thể suy nghĩ xa hơn một hoặc hai bước, mang đến những hiểu biết độc đáo về một lĩnh vực mà ngay cả những người cũng nhìn thấy cơ hội và theo đuổi nó cũng chưa nắm bắt được.
Bạn có nhận thấy các công ty trong danh mục đầu tư của mình đang sử dụng những kênh tiếp cận khách hàng mới nào độc đáo hoặc sáng tạo không?
Hiện nay, một vấn đề lớn đang thu hút sự chú ý của mọi người là cuộc cách mạng không thể tránh khỏi sắp diễn ra trong ngành quảng cáo. Tất cả đều đang chuẩn bị và tìm cách đa dạng hóa chiến lược. Nếu nhìn vào xu hướng tìm kiếm, ta thấy không còn chỉ có Google nữa. Những giao diện mới tích hợp AI đang đòi hỏi một trải nghiệm quảng cáo và mô hình kinh doanh hoàn toàn mới. Chúng tôi bắt đầu nhận thấy sự xuất hiện của các giải pháp giúp thương hiệu theo dõi sự hiện diện của họ trên những kênh mới nổi nhưng đang phát triển mạnh mẽ này. Chúng tôi dự đoán sẽ có những doanh nghiệp hoàn chỉnh được xây dựng dựa trên nhu cầu đang ngày càng tăng này. Tuy nhiên, mọi thứ vẫn còn rất mới mẻ. Chúng ta đang ở trong giai đoạn cực kỳ sáng tạo, mọi thứ đang biến chuyển và thay đổi với tốc độ chóng mặt.
Liệu đã có một thuật ngữ nào tương đương với SEO cho các công cụ AI tạo sinh (genAI) chưa?
Chưa có. Nhiều công ty mới nổi trên thị trường đang cố gắng đặt ra các thuật ngữ, nhưng tôi không nghĩ ai đã xác định được chính xác nó là gì. Tôi cũng muốn bổ sung rằng, với tất cả những biến động đang diễn ra, chúng tôi đang chứng kiến xu hướng tập trung nhiều hơn vào giao tiếp cá nhân hóa trên mạng xã hội.
Phần lớn hoạt động của người tiêu dùng đã chuyển sang [tin nhắn trực tiếp]. Đây vẫn là nơi thu hút sự chú ý của mọi người. Nhiệm vụ của thương hiệu là tiếp cận người tiêu dùng ở nơi họ đang hiện diện, vì vậy tôi nghĩ một số thương hiệu nhạy bén và có tầm nhìn xa đang rất chú trọng đến những tương tác cá nhân này trên các kênh xã hội. Hình thức giao tiếp này bỗng nhiên trở nên khả thi hơn nhiều khi bạn có thể tận dụng genAI, thay vì phải đầu tư mạnh mẽ vào việc mở rộng đội ngũ chăm sóc khách hàng để theo dõi tất cả các kênh xã hội này.
Để lại một bình luận