Công nghệ
Chủ tịch Electronic Arts: Nâng tầm trong vũ trụ trò chơi điện tử
Laura Miele Nói Về Sứ Mệnh Của Cô Ấy Để Làm Cho Ngành Công Nghiệp “Game” Trở Nên Bao Quát Hơn, Cách “Gaming” Đã Phát Triển, Và Tương Lai Của Nó Như Một Phương Tiện Kết Nối Xã Hội.
Trò chơi điện tử đã phát triển theo cấp số nhân trong thời gian gần đây, với gần 191 triệu người Mỹ báo cáo chơi “game”, và 61% dân số Hoa Kỳ chơi “game” ít nhất một giờ mỗi tuần, theo Hiệp hội Phần mềm Giải trí.
Laura Miele, chủ tịch bộ phận giải trí, công nghệ và phát triển trung tâm của Electronic Arts, đã làm việc trong ngành công nghiệp này từ những năm 1990. Tôi đã nói chuyện với cô ấy về sự nghiệp của cô—đặc biệt là với tư cách là một phụ nữ trong một lĩnh vực truyền thốngdo nam giới thống trị—và những gì sắp tới cho ngành “gaming”—một số trong đó Electronic Arts sẽ thảo luận tại Ngày Nhà đầu tư vào thứ Ba. Cuộc trò chuyện này đã được chỉnh sửa để ngắn gọn, rõ ràng và liên tục. Nó được trích dẫn trong bản tin Forbes CEO.
Điều gì khiến bạn quan tâm đến việc tham gia ngành công nghiệp gaming và bạn đã theo đuổi sự nghiệp của mình như thế nào?
What made you interested in being in the gaming industry and how have you pursued your career?
Miele: Đó là một sự tình cờ may mắn. Tôi đang làm việc trong lĩnh vực kiến trúc và thiết kế ở Las Vegas, và một người bạn của bạn tôi kể cho tôi nghe về một công ty game. Tôi hơi tò mò, nhưng không quá quan tâm.
Tôi nói, ‘Tôi sẽ đi nói chuyện với họ.’ Đây là vào năm 1996. Tôi luôn yêu thích game. Tôi tổ chức những buổi tối chơi game cho gia đình, và tổ chức các trò chơi bài ở công ty kiến trúc. Tôi luôn tập hợp mọi người lại để chơi game. Vì vậy, tôi đến studio game này và họ nói, ‘Được rồi, hãy để chúng tôi cho bạn xem một bản demo trước, sau đó chúng ta sẽ nói chuyện.’ Tôi chơi Monopoly bằng tiếng Anh từ phòng họp của họ với một người ở Đức, và họ đang chơi bằng tiếng Đức. Và điều đó đã khiến tôi kinh ngạc. Tôi không thể tin được rằng bạn có thể đi đâu đó và chơi game với ai đó theo yêu cầu, mà không cần lên kế hoạch gì và không cần nghĩ đến một lịch trình lớn. Tôi ra khỏi phòng họp và chỉ cầu xin họ thuê tôi. Tôi nghĩ, điều này sẽ thay đổi thế giới. Tôi rất phấn khích về ý tưởng có những trải nghiệm chung và gặp gỡ mọi người. Tôi bắt đầu tại một studio có tên Westwood Studios. Họ rất nổi tiếng về gaming trực tuyến và gaming mạng vào thời điểm đó. Đó là một cách bắt đầu thực sự thú vị.
Điều gì khiến bạn quan tâm đến việc tiếp tục với gaming?
What made you interested in keeping with gaming?
Những động lực về việc kết nối mọi người, tạo ra những trải nghiệm chung và mang lại giải trí cho hàng triệu người [là] những ý tưởng và khái niệm rất lớn đối với tôi, và nó chỉ ngày càng phát triển và trở nên lớn hơn.
Tôi bắt đầu bằng việc quản lý một dự án có tên Westwood Online.
Chúng tôi có 1 triệu người chơi, một con số rất lớn vào thời điểm đó. Bây giờ, chúng tôi có hàng trăm triệu. Electronic Arts sẽ sớm đạt được 1 tỷ người chơi. Tác động và phạm vi tiếp cận mà chúng tôi có rất thú vị, rất động viên và truyền cảm hứng cho tôi.
Sự tiến hóa của “game” từ 28 năm trước đến hiện tại – với những thế giới đắm chìm, nhân vật và cách kể chuyện đẹp đẽ, chân thực nhưảnh – đã là một hành trình nhanh chóng. Mặc dù tôi đã ở trong ngành này khá lâu, nhưng thời gian trôi qua rất nhanh vì cảm giác như mỗi ngày đều khác biệt, và có rất nhiều điều mới mẻ xảy ra. Tôi như một con bướm đêm bị thu hút bởi ánh sáng, sự hỗn loạn và thay đổi. Đó đã là một hành trình và con đường vô cùng thú vị. Hiện có hơn 3 tỷ người chơi “game” trên thế giới. Chúng tôi có thể tạo ra tác động và mang câu chuyện, nhân vật, kết nối xã hội và sự sáng tạo của mình đến mọi ngóc ngách trên thế giới.
Cảm giác như thế nào khi leo lên nấc thang công ty với tư cách là một phụ nữ trong một ngành truyền thống do nam giới thống trị?
What has it been like climbing the corporate ladder as a woman in an industry traditionally dominated by men?
Tôi nghĩ rằng gaming không khác biệt lắm so với xã hội và thực sự là tất cả các ngành công nghiệp. Tôi nghĩ rằng có những định kiến tồn tại. Có những cơ hội tồn tại. Tôi luôn là một người khá lạc quan, nhìn thấy cốc nước đầy một nửa. Tôi nhìn thấy cơ hội khi một quan điểm khác giúp cải thiện động lực của một tình huống hoặc quá trình sáng tạo để xây dựng những cây cầu vững chắc. Tôi luôn tìm cách sử dụng lợi thế của mình, và tôi không biết đó có phải vì tôi là phụ nữ, hay chỉ vì con người tôi và tính cách của tôi. Tôi luôn vui mừng khi có thể giúp kết nối những thách thức khó khăn và trở thành một người giải quyết vấn đề tốt. Tôi thực sự đã tận dụng điểm mạnh đó của mình.
Tôi yêu thích ý tưởng rằng gaming là một nơi tuyệt vời – trong ngành công nghiệp và sự nghiệp – cho phụ nữ. Từ công nghệ đến quá trình sáng tạo đến khả năng kinh doanh thực sự mạnh mẽ, tôi nghĩ đó là một lĩnh vực vô cùng màu mỡ, mạnh mẽ để phụ nữ hướng tới. Tôi không thể khuyến khích phụ nữ nhiều hơn về điều đó. Khi bạn [xem xét] các “game” di động và “game” độ nét cao, tỷ lệ nam nữ chơi “game” trên toàn thế giới là 50-50. Tôi thực sự yêu thích ý tưởng rằng lực lượng lao động của chúng tôi đại diện và sẽ đồng cảm với những người chơi mà chúng tôi tạo ra “game” cho họ. Tôi không thể khuyến khích phụ nữ nhiều hơn để tham gia và cho ngành công nghiệp “game” một cơ hội như một con đường sự nghiệp, bởi vì nó đã là một trải nghiệm vô cùng phong phú và bổ ích đối với tôi.
Ngành công nghiệp game và những người chơi game đã phát triển như thế nào?
Gaming was incredibly different when you first got involved. How have the gaming industry and the people playing games evolved?
Chúng tôi bắt đầu cách đây 28 năm với những thế giới và nhân vật hoạt hình, giống như pixel, và đã tiến đến mức độ đắm chìm và vượt qua thung lũng kỳ lạ về đồ họa, trải nghiệm và cách kể chuyện. Mức độ rộng lớn và mở rộng của những trải nghiệm này ngày nay khác biệt hoàn toàn so với trước đây.
Thường thì, hầu hết người chơi của chúng tôi sẽ mua vài game một năm vì họ có thể chơi chúng suốt cả năm. Đó là sự đắm chìm trong các dịch vụ cuộc sống và sự tương tác với bạn bè thông qua nội dung mà chúng tôi xuất hiện hàng ngày, hàng tuần, hàng tháng, để truyền cảm hứng cho mọi người tiếp tục trong game. Chúng đã trở thành các nền tảng, dịch vụ và những cộng đồng lớn. Tôi nghĩ rằng ý tưởng chúng tôi định nghĩa lại ý nghĩa của game và việc chơi game ngày nay khá khác so với trước đây rất lâu.
Ở thái cực đối lập, cũng có sự tiếp cận rộng rãi đến game và nội dung. Thiết bị di động đã trở nên to lớn và phi thường trong việc mở rộng thị trường và tiếp cận người chơi ở mọi ngóc ngách trên toàn cầu mà trước đây chúng tôi không thể đến được. Di động là nền tảng game lớn nhất thế giới, và ý tưởng rằng chúng tôi có thể tiếp cận mọi người ở mọi nơi và mang trải nghiệm đến cho họ là một bước ngoặt lớn cho ngành công nghiệp, và là một sự thay đổi lớn đối với chúng tôi về việc chúng tôi có thể giải trí và tương tác với ai hàng ngày.
Bạn đã làm gì để khiến Electronic Arts trở thành một công ty bao quát hơn?
What have you done to make Electronic Arts more inclusive as a company?
Đây là một lĩnh vực quan trọng đối với Electronic Arts. Hệ thống giá trị sâu sắc và văn hóa của chúng tôi mang tính bao quát. Đây là một ưu tiên lớn đối với đội ngũ lãnh đạo của chúng tôi, và đã như vậy trong một thời gian dài.
Khoảng tám năm trước, tôi đã bắt đầu một nhóm nguồn lực nhân viên Women’s Ultimate Team. Tôi làm điều đó vì tôi rất có động lực để tạo ra cảm giác thuộc về và một cộng đồng cho phụ nữ. Dù tôi ngưỡng mộ và tôn trọng văn hóa và giá trị của chúng tôi, tôi vẫn cảm thấy đây là một bước tiến tuyệt vời để chúng tôi đoàn kết phụ nữ lại với nhau, và cảm thấy như họ có thể có những người cố vấn, người bảo trợ, những người để trao đổi ý kiến và chia sẻ kinh nghiệm.
Chúng tôi đã gần đạt 3.000 thành viên. Thông qua cơ cấu và tổ chức đó, họ đã tạo ra một số chương trình đáng kinh ngạc để tác động không chỉ đến phụ nữ trong Electronic Arts, mà còn đến nội dung mà chúng tôi đưa ra thế giới, và cách chúng tôi suy nghĩ và có chủ đích về sự bao quát trong nội dung của mình.
Chúng tôi đã tạo ra khuôn khổ bao quát này được lấy cảm hứng từ Quỹ Geena Davis và những gì bà đã làm cho phim ảnh và truyền hình, nơi bạn kiểm kê kỹ lưỡng các dòng đối thoại, vai trò mà các nhân vật đóng, mức độ bao quát của bạn đối với tài năng chưa được đại diện đầy đủ trong các câu chuyện và “game” của bạn. Nó bắt đầu như một dự án nhỏ, một thử nghiệm. Điều thực sự quan trọng đối với tôi là nó không phải là thứ mà chúng tôi sẽ dùng để chỉ trích hay làm xấu hổ các đội của mình. Nó thực sự có nghĩa là: Đây là một khuôn khổ và chúng tôi muốn bạn có chủ đích về cách bạn suy nghĩ về điều này. Đó là cách để chúng tôi kiểm kê tốt và xem xét những gì chúng tôi đưa ra thế giới.
Tôi thực sự tin rằng khi bạn làm điều đó cho những người sáng tạo và trong một nền văn hóa được truyền cảm hứng và có giá trị sâu sắc như EA, các đội sẽ làm bạn ngạc nhiên và suy nghĩ rộng mở hơn, và bạn có thể đặt ra một bộ quy tắc cho nó. Nó đã trở thành một phần quan trọng trong quá trình và cách tiếp cận phát triển “game” của chúng tôi trên toàn bộ.
Bạn đã làm gì thông qua vị trí lãnh đạo của mình tại Electronic Arts và trong ngành “game” để tạo ra tác động lớn hơn về tính bao trùm đối với toàn ngành?
What have you done through your leadership position at Electronic Arts and in gaming to have a bigger inclusivity impact on the industry as a whole?
Tác động lớn nhất mà chúng tôi có thể tạo ra là có nội dung có trách nhiệm, bao trùm có thể ảnh hưởng đến cách mọi người nhìn nhận bản thân và cách họ nhìn nhận người khác.
Đưa ra những thứ vào thế giới, chẳng hạn như có các biện pháp mạnh mẽ chống độc hại và bảo vệ người chơi trong ngành là cách chúng tôi tác động đến thế giới.
Về phía ngành công nghiệp, chúng tôi có một số bằng sáng chế giúp chúng tôi trong cảnh quan cạnh tranh. Một số bằng sáng chế có tác động tích cực đến khả năng tiếp cận và tính bao trùm, chúng tôi đã cung cấp cho tất cả các nhà phát triển.
Tôi thực sự tự hào rằng Electronic Arts đã cung cấp điều đó – một điều thực sự lớn và có thể tác động đến hàng trăm triệu người chơi. Trong tinh thần của Đội Nữ Tối Cao tại Electronic Arts, tôi rất chủ động trong việc tiếp cận và hỗ trợ các nhà lãnh đạo nữ trong ngành. Cho dù đó là việc chúng tôi làm mỗi năm một lần, tổ chức bữa tối để hỗ trợ các tổ chức hỗ trợ phụ nữ mới vào nghề trong ngành, đến việc có một đường dây nóng mở cho các nhà lãnh đạo nữ khác trong ngành, chúng tôi chia sẻ kinh nghiệm và có ảnh hưởng.
Hồi đầu năm nay, Electronic Arts đã có một đợt sa thải khá lớn như một phần của sự thay đổi trong chiến lược và cách thức tạo ra các “game”. Tình hình với chiến lược đó và sự phát triển của công ty đang diễn ra như thế nào?
Earlier this year, Electronic Arts had some pretty sizable layoffs as part of a change in its strategy and how games are put together. How are things going with that strategy and moving forward as a company?
Chúng tôi đã thiết lập và tạo ra một chiến lược mới cách đây khoảng một năm rưỡi, tập trung cao độ vào các cộng đồng trực tuyến lớn, kể chuyện bom tấn, và các chức năng cùng dịch vụ cho người chơi vượt ra ngoài giới hạn của một “game”. Một trong những trọng tâm có chủ đích rõ ràng hơn mà chúng tôi đã có với tư cách là một công ty là đây là nơi chúng tôi thực sự sẽ đầu tư thời gian để làm phong phú thêm trải nghiệm cho người chơi của chúng tôi. Chúng tôi đã bắt đầu cuộc đua trong vài năm qua, phát triển các kế hoạch hoạt động và tạo ra những trải nghiệm tuyệt vời cho người chơi dựa trên khuôn khổ đó.
Rõ ràng, chúng tôi đang ở một vị thế tuyệt vời về mặt thời điểm khi nói đến công nghệ và đổi mới trong ngành, nơi chúng tôi có thể tận dụng những thứ như AI tạo sinh để mang đến cho người chơi những trải nghiệm tốt nhất và đồng thời hỗ trợ các nhà phát triển của chúng tôi trong quá trình phát triển. Đây là một giai đoạn thực sự thú vị đối với chúng tôi để đảm bảo rằng chúng tôi có thể nâng cao kỹ năng của nhân tài, và chúng tôi đang suy nghĩ về cấu trúc và cơ cấu của công ty, và những gì chúng tôi ưu tiên trong công nghệ, đổi mới và kỹ năng mà chúng tôi có.
Chúng tôi có một số thông báo thú vị và sẽ tiết lộ chiều sâu của các dự án mà chúng tôi đang làm việc, những đổi mới mà chúng tôi đang mang đến thị trường trong những tháng tới. Chúng tôi có một Ngày Nhà Đầu Tư, và chúng tôi sẽ nói nhiều hơn về điều này vào lúc đó. Tôi nghĩ rằng chúng tôi đang ở một vị thế cực kỳ mạnh mẽ để thấy một số tăng trưởng mạnh mẽ trong công ty của chúng tôi trong năm tới, nhờ vào việc ưu tiên xoay quanh các cộng đồng, định nghĩa lại ý nghĩa của việc chơi, và có sự sáng tạo trong các “game” của chúng tôi và kết nối xã hội.
Ưu tiên thậm chí cả ý tưởng rằng mọi người xem nhau chơi “game” rất nhiều và với độ sâu lớn – khoảng 25% tiêu thụ “game” là thông qua việc xem người khác chơi “game”. Có bốn trụ cột mà chúng tôi xem xét. Đó là chơi, tạo, xem và kết nối. [Đó] thực sự là những gì các cộng đồng trực tuyến lớn này hiện nay. Chơi chắc chắn là quan trọng; chúng tôi không rời xa điều đó. Nhưng ý tưởng rằng mọi người đến và tạo ra nội dung, và có sự thể hiện sáng tạo cá nhân, và có các công cụ mà chúng tôi cung cấp cho họ để có quyền kiểm soát trải nghiệm của họ. Sau đó, họ có được những trải nghiệm này, và họ được phát sóng những gì họ đã tạo ra và mọi người xem điều đó. Điều tuyệt vời bao quanh tất cả điều đó là kết nối xã hội, nó khép lại vòng tròn [trong] cuộc trò chuyện của chúng ta.
Điều khiến tôi tham gia vào lĩnh vực “game” là ý tưởng rằng bạn có thể lên mạng, rằng bạn và tôi có thể cùng nhau trải qua một cuộc phiêu lưu. Bạn hình thành một mối liên kết và có trải nghiệm chung này. Tôi nghĩ rằng điều đó khá độc đáo đối với lĩnh vực “game”.
Nhìn về phía trước, có một sự thay đổi lớn như thế nào so với những gì mọi người nghĩ về trò chơi hiện nay?
Looking ahead at some of these announcements, how much of a shift does it represent from what people think of as gaming right now?
Chúng ta đang hướng tới các cộng đồng và nền tảng hơn là trải nghiệm chơi game tuyến tính từ đầu đến cuối rồi kết thúc. Tôi nghĩ rằng game có thể là tương lai của cách chúng ta nghĩ về các nền tảng xã hội ngày nay.Ý tưởng rằng bạn có thể có những trải nghiệm kết nối con người, đến một nơi và tạo ra những thứ, và có sự tự thể hiện này, và sau đó có thể có một buổi hòa nhạc trong game, và có thể bạn tạo ra chế độ riêng của mình và tạo ra một cuộc thi và một sự kiện với bạn bè của bạn. Độ sâu của cá nhân hóa sẽ đến từ những công cụ này, và từ những gì tôi nghĩ AI tạo sinh sẽ mang lại cho ngành công nghiệp của chúng ta thật là hấp dẫn. Độ sâu của kết nối xã hội và kết nối con người xảy ra xung quanh tất cả điều này, nó là một bánh đà. Nó kết nối và nuôi dưỡng chính nó, điều mà tôi nghĩ là một nơi hấp dẫn để chúng ta ở đó. Nó có một mô hình tương tác. Rõ ràng, các nền tảng phát trực tuyến đã thay đổi triệt để việc tiêu thụ phim và TV, và chúng thật tuyệt vời, nhưng chúng không có mức độ tương tác và kết nối xã hội như game. Người chơi đến với nền tảng của chúng tôi, với game của chúng tôi mỗi ngày. Bạn xem một bộ phim hoặc một series TV, và bạn xong. Bạn tiếp tục. Nó rất dễ tiêu thụ, và nó là một trải nghiệm rất thụ động.
Giải trí tương tác thì cực kỳ hấp dẫn. Nếu bạn đang chơi một game và bạn đang ở trong thế giới của chúng tôi, bạn nghĩ về các nhân vật, bạn nghĩ về câu chuyện. Thế giới đó ở trong não bạn, ngay cả khi bạn không chơi.
Sự đắm chìm của những gì chúng tôi làm khác biệt rất nhiều so với bất kỳ hình thức truyền thông nào khác. Và mô hình tương tác, thời gian sử dụng, chỉ đơn giản là lớn hơn theo cấp số nhân so với bất kỳ hình thức giải trí nào khác mà chúng ta thấy ngày nay.
Có vẻ như nhiều công ty đang cố gắng tham gia vào không gian game thông qua các dự án mới và mua lại. Bạn thấy ngành công nghiệp game trong 5 đến 10 năm tới như thế nào?
It seems like many companies are trying to get into the gaming space nowadays through new ventures and acquisitions. Where do you see the gaming industry in the next five to 10 years?
Chúng ta đang hướng tới các cộng đồng và nền tảng hơn là trải nghiệm chơi game tuyến tính từ đầu đến cuối rồi kết thúc. Tôi nghĩ rằng game có thể là tương lai của cách chúng ta nghĩ về các nền tảng xã hội ngày nay.Ý tưởng rằng bạn có thể có những trải nghiệm kết nối con người, đến một nơi và tạo ra những thứ, và có sự tự thể hiện này, và sau đó có thể có một buổi hòa nhạc trong game, và có thể bạn tạo ra chế độ riêng của mình và tạo ra một cuộc thi và một sự kiện với bạn bè của bạn. Độ sâu của cá nhân hóa sẽ đến từ những công cụ này, và từ những gì tôi nghĩ AI tạo sinh sẽ mang lại cho ngành công nghiệp của chúng ta thật là hấp dẫn. Độ sâu của kết nối xã hội và kết nối con người xảy ra xung quanh tất cả điều này, nó là một bánh đà. Nó kết nối và nuôi dưỡng chính nó, điều mà tôi nghĩ là một nơi hấp dẫn để chúng ta ở đó. Nó có một mô hình tương tác. Rõ ràng, các nền tảng phát trực tuyến đã thay đổi triệt để việc tiêu thụ phim và TV, và chúng thật tuyệt vời, nhưng chúng không có mức độ tương tác và kết nối xã hội như game. Người chơi đến với nền tảng của chúng tôi, với game của chúng tôi mỗi ngày. Bạn xem một bộ phim hoặc một series TV, và bạn xong. Bạn tiếp tục. Nó rất dễ tiêu thụ, và nó là một trải nghiệm rất thụ động.
Giải trí tương tác thì cực kỳ hấp dẫn. Nếu bạn đang chơi một game và bạn đang ở trong thế giới của chúng tôi, bạn nghĩ về các nhân vật, bạn nghĩ về câu chuyện. Thế giới đó ở trong não bạn, ngay cả khi bạn không chơi.
Sự đắm chìm của những gì chúng tôi làm khác biệt rất nhiều so với bất kỳ hình thức truyền thông nào khác. Và mô hình tương tác, thời gian sử dụng, chỉ đơn giản là lớn hơn theo cấp số nhân so với bất kỳ hình thức giải trí nào khác mà chúng ta thấy ngày nay.
Có vẻ như nhiều công ty đang cố gắng tham gia vào không gian game thông qua các dự án mới và mua lại. Bạn thấy ngành công nghiệp game trong 5 đến 10 năm tới như thế nào?
Các công ty game đã thành lập như Electronic Arts có vị thế và sự chuẩn bị cực kỳ tốt để thúc đẩy tương lai của giải trí nói chung, vì mô hình tương tác, vì sự đổi mới công nghệ mà chúng tôi đã tạo ra như nền tảng của công ty chúng tôi.
Chúng tôi đã làm điều này trong nhiều thập kỷ, và, như bạn biết, công nghệ xây dựng trên chính nó và lặp đi lặp lại.
Tạo ra game là, tôi nghĩ, hình thức truyền thông cao cấp nhất, và là hình thức truyền thông phức tạp nhất để phát triển. Chúng tôi đang ở đỉnh cao của sự đổi mới. Và vì vậy ý tưởng rằng thế giới đang tìm kiếm một đại diện 3D không gian của internet hoặc của cuộc sống của họ hoặc để sao chép điều đó, game nằm ở nền tảng của điều đó.
Dù chúng tôi lớn như thế nào ngày nay, tiềm năng tăng trưởng của chúng tôi là đáng kể.
Tôi nghĩ tác động mà chúng tôi sẽ có đối với giải trí và kết nối xã hội trên thế giới là đáng kể, dựa trên vị trí của chúng tôi và dựa trên nền tảng mà chúng tôi có xung quanh game engine, công nghệ, đại diện 3D của thế giới, nhân vật, ý tưởng rằng mọi người có thể kết nối xã hội và có mối quan hệ trong trải nghiệm và nền tảng của chúng tôi. Tôi nghĩ đó là nền tảng cho tương lai của giải trí, nền tảng xã hội và kết nối xã hội.
Tác giả: Megan Poinski, Forbes Staff
Link bài gốc: Electronic Arts President Levels Up In The Video Game Space | Bài được đăng vào ngày 16/09/2024
Dịch giả: Hoàng Phan – KenkAI Nhiều thứ hay
(*) Bạn có thể sao chép và chia sẻ thoải mái.
(**) Follow KenkAI Nhiều thứ hay để đọc các bài dịch khác và cập nhật thông tin bổ ích hằng ngày.
OpenAI o3 nổi bật như một mô hình AI có khả năng lập luận mạnh mẽ nhất từ trước đến nay. Mô hình này thể hiện xuất sắc trong việc giải quyết các bài toán phức tạp và đã đạt thành tích ấn tượng với độ chính xác 91,6% trong Kỳ thi Toán học American Invitational Mathematics Examination (AIME) 2025.
Năng lực của o3 bao trùm nhiều lĩnh vực từ lập trình, toán học, khoa học cho đến nhận thức thị giác. So với phiên bản tiền nhiệm, mô hình này giảm 20% lỗi nghiêm trọng trong các tác vụ nền tảng, mặc dù tiêu tốn gấp 10 lần tài nguyên tính toán.
OpenAI o3 thể hiện bước tiến vượt bậc so với các mô hình tiền nhiệm. Kể từ ngày ra mắt 16 tháng 4 năm 2025, mô hình O-series mới nhất này áp dụng cơ chế lập luận mô phỏng, cho phép nó “suy ngẫm” trước khi đưa ra phản hồi. ChatGPT o3 tích hợp liền mạch nhiều công cụ, tạo nên trải nghiệm đa dạng. Mô hình này có khả năng tự quyết định thời điểm sử dụng tìm kiếm web và phân tích dữ liệu Python. Phiên bản o3 đầy đủ mang đến khả năng lập luận toàn diện nhất với với cửa sổ ngữ cảnh khổng lồ lên tới 200.000 token, trong khi các biến thể nhỏ gọn hơn sẽ được ra mắt trong tương lai.
Hãy cùng tìm hiểu những đặc điểm nổi bật của o3, từ khả năng lập luận trực quan đến vai trò của nó trong Khung Chuẩn bị mới “Preparedness Framework” của OpenAI. Mô hình này đánh dấu một bước tiến quan trọng khi là mô hình AI đầu tiên tích hợp các tính năng an toàn như cơ chế sắp xếp có chủ đích – một bước đột phá trong việc phát triển AI có trách nhiệm.
Video Tutorial: OpenAI o3 và o4-mini – Bước tiến mới trong AI
OpenAI o3 là gì và nó khác biệt như thế nào?
OpenAI o3 đánh dấu một bước nhảy vọt trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, Ra mắt vào ngày 16 tháng 4 năm 2025, o3 là một phần trong dòng mô hình lập luận chuyên sâu của OpenAI. Trong khi các mô hình ngôn ngữ truyền thống chủ yếu tập trung vào việc tạo ra văn bản tổng quát, dòng o-series lại đi theo một hướng khác biệt. Mục tiêu của nó là nâng cao khả năng lập luận, tạo nên sự khác biệt rõ rệt so với các mô hình GPT quen thuộc của OpenAI.
Sự phát triển từ o1 đến o3
OpenAI lần đầu tiên tiết lộ o1 (tên mã “Strawberry”) vào tháng 9 năm 2024. Công ty đã mở rộng quyền truy cập o1 cho nhiều người hơn vào ngày 5 tháng 12 năm 2024. Chỉ hai tuần sau, họ đã xem trước o3 trong sự kiện ’12 Ngày Shipmas’ của họ. Tiến độ nhanh chóng này cho thấy sự cống hiến kiên định của họ đối với khả năng lập luận tốt hơn.
Những cải tiến rất ấn tượng. O3 mắc ít hơn 20% lỗi lớn so với o1 khi xử lý các nhiệm vụ thực tế khó khăn. Nó thực sự tỏa sáng trong lập trình, tư vấn kinh doanh và sáng tạo ý tưởng. Nhìn vào các thước đo cụ thể, o3 đạt độ chính xác 69,1% trong bài kiểm tra lập trình Verified SWE-bench, vượt trội hơn phiên bản tiền nhiệm. Mô hình này cũng đạt điểm ấn tượng 87,7% trong bài kiểm tra GPQA Diamond cho các vấn đề khoa học cấp độ chuyên gia.
Lý do OpenAI bỏ qua phiên bản o2
Bạn có thể nhận thấy không có mô hình OpenAI o2. Công ty đã nhảy thẳng từ o1 sang o3 vì vấn đề thương hiệu—”O2″ thuộc về một công ty viễn thông Anh do Telefonica UK điều hành. Sam Altman, CEO của OpenAI, nói rằng họ đã đưa ra lựa chọn này “vì sự tôn trọng” đối với Telefonica. Quyết định đặt tên này thực sự đã giúp OpenAI bằng cách làm cho mô hình có vẻ tiên tiến hơn.
Lập luận mô phỏng (Simulated reasoning) đối đầu với các mô hình ngôn ngữ lớn truyền thống
O3 hoạt động khác với các mô hình ngôn ngữ lớn truyền thống. GPT-4 và các mô hình tương tự xuất sắc trong các tác vụ ngôn ngữ chung và nhận dạng mẫu. Tuy nhiên, O3 sử dụng lập luận mô phỏng thay đổi toàn bộ cách tiếp cận xử lý thông tin của nó.
Lập luận mô phỏng này cho phép o3 dừng lại và suy nghĩ về quá trình tư duy nội tại của nó trước khi phản hồi—tương tự như cách con người suy nghĩ. Mô hình chia các vấn đề lớn thành các phần nhỏ hơn và khám phá các cách tiếp cận khác nhau. Nó kiểm tra lập luận của chính mình trước khi đưa ra câu trả lời. Cách tiếp cận này khác với các mô hình ngôn ngữ lớn thông thường chủ yếu sử dụng nhận dạng mẫu và dự đoán.
O3 suy nghĩ cẩn thận hơn về các thách thức phức tạp cần tư duy phân tích sâu sắc. Mô hình hoạt động tốt hơn trong toán học, lập trình và lập luận khoa học. Cách tiếp cận thận trọng này dẫn đến độ chính xác cao hơn trên các vấn đề khó, mặc dù mất nhiều thời gian hơn một chút để phản hồi.
Hiểu về o3-mini và o4-mini
Sự phát triển của các mô hình lập luận của OpenAI dẫn đến các phiên bản hiệu quả được thiết kế để tiết kiệm chi phí và ứng dụng chuyên biệt. Những mô hình “mini” này cung cấp khả năng ấn tượng trong khi giữ yêu cầu tính toán thấp hơn và thời gian phản hồi nhanh hơn.
o3-mini là gì?
OpenAI đã cho ra mắt o3-mini vào ngày 31 tháng 1 năm 2025, đánh dấu sự xuất hiện của mô hình lập luận nhỏ gọn đầu tiên của họ. Mô hình này đáp ứng các tính năng được nhà phát triển yêu cầu nhiều nhất, bao gồm khả năng gọi hàm, Structured Outputs, và developer messages. Là một giải pháp thay thế tiết kiệm chi phí cho mô hình o3 đầy đủ, o3-mini thể hiện xuất sắc trong các lĩnh vực STEM—đặc biệt mạnh mẽ trong khoa học, toán học và lập trình—đồng thời duy trì độ trễ thấp hơn.
Các chuyên gia thử nghiệm nhận thấy o3-mini tạo ra câu trả lời chính xác và rõ ràng hơn so với o1-mini, với 56% thời gian họ ưu tiên chọn phản hồi từ o3-mini. Mô hình này giảm 39% lỗi nghiêm trọng (major errors) khi xử lý các câu hỏi nền tảng khó so với o1-mini. Thời gian phản hồi cũng được cải thiện đáng kể, nhanh hơn 24% so với o1-mini, trung bình chỉ mất 7,7 giây so với 10,16 giây của phiên bản tiền nhiệm.
Giải thích về o3-mini-low, medium và high
Ba biến thể của o3-mini tồn tại dựa trên nỗ lực lập luận: thấp, trung bình và cao. Các nhà phát triển có thể tối ưu hóa cho các trường hợp sử dụng cụ thể—chọn quá trình suy nghĩ sâu hơn cho các vấn đề phức tạp hoặc ưu tiên tốc độ khi độ trễ quan trọng.
O3-mini phù hợp với hiệu suất của o1 trong các đánh giá lập luận và trí thông minh đầy thách thức với nỗ lực lập luận trung bình, bao gồm AIME và GPQA. Các tùy chọn lập luận cao cung cấp khả năng phân tích cải thiện với chi phí thời gian phản hồi hơi lâu hơn. Vì vậy, tất cả người dùng ChatGPT trả phí đều nhận được quyền truy cập vào cả o3-mini (sử dụng lập luận trung bình theo mặc định) và o3-mini-high trong bộ chọn mô hình.
Phiên bản 1 (Dịch sát nghĩa):
O4-mini là gì và nó so sánh với o3-mini như thế nào
OpenAI đã phát hành o4-mini cùng với o3 vào ngày 16 tháng 4 năm 2025, như một mô hình nhỏ hơn được tối ưu hóa cho lập luận nhanh và tiết kiệm chi phí. Mô hình nhỏ gọn này thể hiện hiệu suất đáng chú ý cho kích thước của nó và xuất sắc trong các nhiệm vụ toán học, lập trình và thị giác.
O4-mini vượt trội hơn o3-mini trong cả các nhiệm vụ STEM và phi STEM trong các đánh giá của chuyên gia, bao gồm các lĩnh vực khoa học dữ liệu. Phản hồi của người dùng cho thấy kết quả hỗn hợp—o4-mini cung cấp thông lượng cao hơn và giới hạn sử dụng cao hơn so với o3, nhưng một số người dùng báo cáo vấn đề với việc tạo mã và tính nhất quán so với o3-mini-high.
O4-mini có các biến thể lập luận tiêu chuẩn và cao, với phiên bản cao mất nhiều thời gian hơn để tạo ra câu trả lời có khả năng đáng tin cậy hơn.
Các khả năng chính của o3
O3 của OpenAI nổi bật so với các mô hình AI truyền thống với những khả năng đột phá. Mô hình học thông qua học tăng cường quy mô lớn và thể hiện kỹ năng đáng chú ý trên nhiều lĩnh vực. Điều này khiến nó trở thành một công cụ mạnh mẽ để giải quyết các vấn đề phức tạp.
Lập luận nâng cao và chuỗi suy nghĩ
OpenAI đã huấn luyện mô hình o3 để “suy nghĩ” trước khi đưa ra câu trả lời thông qua cái mà họ gọi là “chuỗi tư duy riêng tư”. Mô hình này lập kế hoạch trước và lập luận thông qua các nhiệm vụ bằng cách thực hiện các bước suy luận trung gian để giải quyết vấn đề. O3 có khả năng phân tích các thách thức phức tạp và cân nhắc nhiều phương pháp tiếp cận khác nhau. Nó tự đánh giá quá trình lập luận của mình trước khi đưa ra câu trả lời cuối cùng. Mặc dù quá trình này đòi hỏi nhiều sức mạnh tính toán hơn và mất nhiều thời gian hơn để phản hồi, nhưng kết quả đầu ra lại chính xác hơn đáng kể.
Visual reasoning: suy nghĩ bằng hình ảnh
Một trong những bước đột phá lớn nhất của o3 là biết cách lập luận với hình ảnh trực tiếp trong chuỗi suy nghĩ của nó. Mô hình không chỉ nhìn thấy hình ảnh – nó suy nghĩ với chúng. O3 làm việc với hình ảnh do người dùng tải lên bằng cách sử dụng các công cụ khác nhau. Nó cắt, phóng to, xoay và áp dụng các kỹ thuật xử lý khác. Điều này giúp o3 phân tích hình ảnh mờ, đảo ngược hoặc chất lượng thấp. Tính năng này chứng tỏ giá trị trong việc giải thích bảng trắng (whiteboards), sơ đồ sách giáo khoa hoặc phác thảo vẽ tay (hand-drawn sketches).
Sử dụng công cụ: duyệt web, lập trình, phân tích tệp
O3 kết hợp lập luận tiên tiến với các khả năng công cụ chi tiết. Bao gồm duyệt web, lập trình Python, phân tích hình ảnh, xử lý tệp và các tính năng bộ nhớ. Các công cụ không chỉ có sẵn – o3 biết chính xác khi nào và cách sử dụng chúng trong quá trình lập luận. Ví dụ, xem cách nó tìm kiếm dữ liệu tiện ích trên web, viết mã Python để dự báo và tạo biểu đồ giải thích – tất cả trong một tương tác.
Tự kiểm tra sự thật và tính năng bộ nhớ
O3 sử dụng sự sắp xếp có cân nhắc để lập luận về các chính sách an toàn khi nó phản hồi các lời nhắc có khả năng không an toàn. Tự kiểm tra sự thật tích hợp giúp phản hồi chính xác hơn. Mô hình cũng nhớ các chi tiết hữu ích giữa các cuộc trò chuyện. Điều này dẫn đến các phản hồi được tùy chỉnh và phù hợp.
Performance trong toán học, lập trình và khoa học
O3 cho thấy kết quả đặc biệt xuất sắc trong các lĩnh vực kỹ thuật:
- Toán học: Độ chính xác 91,6% trên AIME 2024 (so với 74,3% của o1)
- Lập trình: Độ chính xác 69,1% trên SWE-bench Verified (so với 48,9% của o1)
- Khoa học: Độ chính xác 83,3% trên thước đo GPQA Diamond
Safety, access, and pricing
OpenAI đang dẫn đầu trong việc triển khai an toàn và có trách nhiệm các mô hình lập luận của mình. Tài liệu an toàn mới nhất của họ cho thấy cách o3 và o4-mini áp dụng nhiều lớp bảo vệ, vừa ngăn chặn việc sử dụng sai mục đích, vừa hỗ trợ các ứng dụng có ích.
Deliberative alignment: Phương pháp an toàn mới
OpenAI đã phát triển phương pháp sắp xếp có chủ đích – một kỹ thuật an toàn đột phá giúp các mô hình lập luận hiểu trực tiếp các thông số kỹ thuật an toàn do con người viết. Khác với các phương pháp cũ, nơi các mô hình học hành vi mong muốn từ các ví dụ được gắn nhãn, o3 giờ đây có thể suy ngẫm về các thông số này trước khi đưa ra câu trả lời.
Cách tiếp cận này giúp o3 vượt trội hơn GPT-4o trong việc đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn nội bộ và bên ngoài. Nó giảm thiểu các kết quả có hại và tránh việc từ chối không cần thiết đối với nội dung an toàn. Đây là một bước tiến vượt bậc so với các phương pháp an toàn truyền thống chỉ dựa vào đào tạo từ các ví dụ.
Preparedness Framework v2
Khung Chuẩn bị phiên bản 2 của OpenAI giờ đây xem xét năm tiêu chí rủi ro: tính khả thi, khả năng đo lường, mức độ nghiêm trọng, tính mới hoàn toàn và liệu rủi ro xảy ra tức thì hay không thể khắc phục.
Khung này đặt ra hai ngưỡng rõ ràng – Khả năng cao và Khả năng quan trọng – kèm theo các cam kết hoạt động cụ thể. O3 và o4-mini đã trải qua đánh giá trong ba lĩnh vực: mối đe dọa sinh học/hóa học, an ninh mạng và khả năng tự cải thiện của AI. Cả hai mô hình đều duy trì dưới ngưỡng ‘Cao’ của khung trong mọi hạng mục.
Cách truy cập o3 và o4-mini thông qua ChatGPT
Người dùng ChatGPT Plus, Pro và Team có thể truy cập o3, o4-mini và o4-mini-high trực tiếp từ bộ chọn mô hình. Người dùng Enterprise và Edu được truy cập một tuần sau khi phát hành ban đầu. Mỗi cấp độ đăng ký có giới hạn khác nhau:
- Plus, Team, Enterprise & Edu: 100 tin nhắn hàng tuần với o3, 300 tin nhắn hàng ngày với o4-mini và 100 tin nhắn hàng ngày với o4-mini-high
- Pro: Truy cập gần như không giới hạn (tùy thuộc vào các biện pháp bảo vệ tự động)
- Miễn phí: Truy cập giới hạn vào o4-mini bằng cách chọn ‘Think’ trong trình soạn thảo
Giá API và giới hạn sử dụng
Các nhà phát triển có thể sử dụng o3 qua API với giá 254.148,34 VND cho mỗi triệu token đầu vào và 1.016.593,35 VND cho mỗi triệu token đầu ra. O4-mini có giá thấp hơn ở mức 27.956,32 VND cho mỗi triệu token đầu vào và 111.825,27 VND cho mỗi triệu token đầu ra. Người dùng cần xác minh tổ chức ở cấp độ 1-3 để truy cập o3, trong khi tất cả người dùng đã xác minh có thể sử dụng o4-mini. Cả hai mô hình đều hoạt động với cửa sổ ngữ cảnh 200k token và có thể xuất ra tối đa 100k token, điều này cung cấp nhiều không gian cho các tác vụ lập luận phức tạp.
Kết luận
OpenAI o3 đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong lịch sử phát triển AI, khi nó vượt xa khỏi việc đơn thuần so khớp mẫu để hướng tới khả năng lập luận đích thực. Những mô hình này hứa hẹn sẽ phát triển khả năng giải quyết vấn đề ngày càng tinh vi, đi kèm với các biện pháp an toàn được cải thiện. Dòng o chứng minh rằng tương lai của AI không nằm ở việc tạo ra các phản hồi đơn thuần, mà là ở khả năng lập luận thấu đáo trước những vấn đề phức tạp
Câu hỏi thường gặp
C1. Các tính năng chính của mô hình o3 của OpenAI là gì? OpenAI o3 là một mô hình AI tiên tiến sử dụng lập luận mô phỏng để xuất sắc trong các nhiệm vụ giải quyết vấn đề phức tạp. Nó có thể tạm dừng và suy ngẫm trước khi phản hồi, có khả năng lập luận trực quan và tích hợp các công cụ khác nhau như tìm kiếm web và lập trình Python. Mô hình cũng có các biện pháp an toàn nâng cao và cửa sổ ngữ cảnh khổng lồ 200.000 token.
C2. O3 so sánh như thế nào với các mô hình AI trước đây về mặt hiệu suất? O3 thể hiện những cải tiến đáng kể so với các phiên bản tiền nhiệm, mắc ít hơn 20% lỗi lớn trong các nhiệm vụ thực tế khó khăn. Nó đạt độ chính xác 91,6% trên AIME 2025, 69,1% độ chính xác trên điểm chuẩn lập trình SWE-bench Verified, và 87,7% trên điểm chuẩn GPQA Diamond cho các vấn đề khoa học cấp độ chuyên gia.
C3. O3-mini và o4-mini là gì, và chúng khác với mô hình o3 đầy đủ như thế nào? O3-mini và o4-mini là các phiên bản tinh gọn của mô hình o3, được thiết kế để tiết kiệm chi phí và ứng dụng chuyên biệt. Chúng cung cấp khả năng ấn tượng với yêu cầu tính toán thấp hơn và thời gian phản hồi nhanh hơn. O3-mini có các biến thể nỗ lực lập luận thấp, trung bình và cao, trong khi o4-mini được tối ưu hóa cho lập luận nhanh, tiết kiệm chi phí.
C4. Người dùng có thể truy cập các mô hình o3 và o4-mini như thế nào? Người dùng ChatGPT Plus, Pro, Team và Enterprise có thể truy cập o3, o4-mini và o4-mini-high thông qua bộ chọn mô hình. Giới hạn sử dụng thay đổi theo cấp độ đăng ký. Đối với các nhà phát triển, cả hai mô hình đều có sẵn thông qua API với cấu trúc giá khác nhau. Người dùng miễn phí có quyền truy cập hạn chế vào o4-mini bằng cách chọn ‘Think’ trong trình soạn thảo.
C5. Các biện pháp an toàn nào được triển khai trong mô hình o3? O3 kết hợp một phương pháp an toàn mới gọi là sắp xếp có cân nhắc, dạy mô hình lập luận rõ ràng về các thông số kỹ thuật an toàn. Nó cũng có khả năng tự kiểm tra sự thật và được đánh giá theo Khung Chuẩn bị v2 cập nhật của OpenAI, đánh giá rủi ro trên các tiêu chí khác nhau để đảm bảo triển khai AI có trách nhiệm.
Dieter R.
-
Video4 months agoVideo Truyền Cảm Hứng Thành Công Mạnh Mẽ Nhất
-
Khóa học9 months ago
41 Tài Nguyên Về “Reinforcement Learning” (Học Tăng Cường) Tốt Nhất
-
Khóa học7 months ago
Đây là 38 Khóa học Miễn phí về Khoa học Dữ liệu trên Coursera mà bạn nên biết vào năm 2024.
-
Công nghệ9 months ago
44 công ty khởi nghiệp AI triển vọng nhất năm 2024
-
Công nghệ6 months ago
Giải thích các Mô hình Trí Tuệ Nhân tạo Tạo sinh 🤖Phần 1
-
Công nghệ9 months ago
Robo Advisor là gì?
-
Công nghệ6 months ago
Câu chuyện tình yêu ❤️Ch3
-
Giải trí5 months ago
Câu chuyện tình yêu ❤️Ch4
