AN UNLIKELY ASCENT
Sự thăng tiến bất ngờ
Trong giai đoạn Đại suy thoái (the Depression), Hesselbein lớn lên ở miền Tây Pennsylvania, mà không hề nghĩ đến “sân khấu Quốc Gia”. Khi còn là thiếu niên, cô mơ ước trở thành nhà viết kịch (playwright) và nhập học tại Đại học Pittsburgh ở Johnstown. Nhưng chỉ sau 6 tuần năm học thứ nhất, cha cô qua đời, và cô phải đưa ra quyết định: cô có thể nghỉ học, đi làm và giúp đỡ gia đình, hoặc chuyển đến Philadelphia sống cùng dì và tiếp tục học đại học ở đó.
Cô ấy ở lại Johnstown, tìm việc để nuôi mẹ và hai anh chị em, đồng thời học thêm vào buổi tối và cuối tuần. Đây là ví dụ sớm về thông điệp cốt lõi mà cô sẽ quảng bá suốt sự nghiệp: “Sống theo giá trị của mình” (live your values) . Cô gặp chồng tương lai, John, cũng là cựu sinh viên Đại học Pittsburgh (Khóa ’35), và họ sớm có một cậu con trai. Hesselbein ăn cư trong cuộc sống gia đình yên bình.
Sau đó, vào đầu những năm 1960, cô nhận được cuộc gọi thay đổi cuộc đời mình. Dù không có con gái, cô được mời làm trưởng đoàn Hướng đạo sinh tình nguyện (Girl Scout). Ban đầu cô đồng ý phục vụ 6 tuần – cho đến khi tìm được người lãnh đạo thực sự, cô nghĩ vậy. Hesselbein đã ở lại 8 năm. Năm 1970, cô được chọn làm giám đốc điều hành hội đồng Hướng đạo sinh miền Tây Pennsylvania. Trong thời gian đó, cô ấy đã say mê các nguyên tắc quản lý của Peter Drucker, và bắt đầu áp dụng chúng. Lúc đầu, cũng như bây giờ, cô tập trung vào năm câu hỏi của ông: Sứ mệnh của chúng ta là gì? Khách hàng của chúng ta là ai? Khách hàng coi trọng điều gì nhất? Kết quả của chúng ta là gì? Kế hoạch của chúng ta là gì?
Thành công và phong cách quản lý sáng tạo của cô đã thu hút sự chú ý của Hướng đạo sinh Nữ Hoa Kỳ (Girl Scouts of the USA), tổ chức lớn nhất dành cho phụ nữ và trẻ em gái trong nước. Một ngày nọ, cô nhận được cuộc gọi mời ứng tuyển vào vị trí CEO.
“Tôi sẽ không bao giờ tự ứng tuyển,” Hesselbein nói. “Họ luôn luôn mời một phụ nữ xuất sắc nào đó làm hiệu trưởng trường đại học. Trong 67 năm, họ chưa bao giờ đề bạt người từ nội bộ tổ chức. Tôi không muốn ứng tuyển, nhưng chồng tôi thật tuyệt vời. Anh ấy bảo, ‘Anh sẽ lái xe đưa em đến New York—đây là công việc hoàn hảo cho em.’ Vì vậy tôi đã đi phỏng vấn, và vì nghĩ mình không có cơ hội, tôi rất cởi mở và thoải mái. Họ hỏi tôi, ‘Nếu nhận việc này, chị sẽ làm gì? ‘ Tôi đưa ra một kế hoạch cải cách toàn diện, gần như cách mạng. Hai ngày sau, tôi nhận được cuộc gọi: đến New York; công việc là của chị. Đó là ngày 4 tháng 7 năm 1976, và trong 13 năm tiếp theo ở đó tôi chưa bao giờ có một ngày tồi tệ.”
Trong 13 năm đó, Hesselbein đã tạo ra nhiều thay đổi cho tổ chức Girl Scouts, hơn cả 100 năm lịch sử trước đó. Hesselbein tiên phong trong việc đa dạng và hòa nhập (diversity and inclusion). Cô ấy khởi đầu bằng cách loại bỏ sổ tay Hướng đạo sinh tiêu chuẩn (the standard Girl Scout handbook), và thuê giáo viên cùng nghệ sĩ viết bốn cuốn sổ tay khác nhau phản ánh bản sắc văn hóa đa dạng của các thành viên.
“Điều quan trọng là khi bất kỳ cô bé hoặc phụ nữ trẻ nào mở cuốn sổ tay của mình, cô ấy phải có thể tìm thấy bản thân trong đó,” Hesselbein giải thích.
Nỗ lực của cô gặp phải sự phản đối. “Nhiều lãnh đạo doanh nghiệp nổi tiếng nói với tôi, ‘Frances à, cô phải bớt nói về đa dạng đi – còn quá sớm. Cô sẽ không bao giờ gây quỹ được từ các công ty đâu,’” Hesselbein kể lại. “Và tôi đáp, ‘Cảm ơn rất nhiều.’ Rồi tôi đi tìm chủ tịch mới của MetLife [John Creedon], và cùng nhau chúng tôi gây được 8 triệu đô để xây một trung tâm hòa nhạc cho các bé gái và phụ nữ trẻ, đồng thời tăng cường sự đa dạng trong tổ chức. Chúng tôi đã mở ra những cánh cửa mới.”
Tại Girl Scouts, cô bắt đầu áp dụng phong cách lãnh đạo đặc trưng của mình, phần lớn dựa trên công trình của Drucker. Những nguyên tắc này bao gồm, tập trung vào đạo đức (ethics), và lãnh đạo dựa trên giá trị (value-based leadership), coi trọng khu vực phi lợi nhuận, tầm quan trọng của sự hòa nhập trong và giữa các tổ chức, và tư duy lấy khách hàng làm trung tâm thay vì lợi nhuận (customer-centric, rather than profit-centric). Cô cũng áp dụng niềm tin của Drucker về tầm quan trọng của một tuyên bố sứ mệnh ngắn gọn, mạnh mẽ, (“không quá tám từ,” cô nói). Do đó, một trong những dự án đầu tiên của cô là dẫn dắt nhóm nội bộ tạo ra tuyên bố sứ mệnh đáng nhớ: “Giúp mỗi cô gái tiềm năng cao nhất của mình” (to help each girl reach her own highest potential)
Về nhiều mặt, Hesselbein đã biến điều đó thành sứ mệnh cá nhân – giúp cá nhân và tổ chức đạt được tiềm năng cao nhất. (to help individuals and organizations reach their highest potential.) Sau khi rời khỏi The Girl Scouts, cô đã tham gia hội đồng quản trị và tư vấn cho nhiều công ty. Cô cũng có mối quan hệ đặc biệt với Quân đội Hoa Kỳ. Cô đã được mời đến Lầu Năm Góc để nói chuyện với Đoàn Tướng Lĩnh Quân Đội. Ba năm trước, cô được bổ nhiệm vào vị trí Chủ tịch Lãnh đạo khóa 1951 tại West Point. Cứ hai tháng một lần, cô đến West Point và giảng dạy—không, đúng hơn là đối thoại với—một lớp học viên.
“Khi tôi bước ra khỏi xe ở West Point, tôi cảm thấy như đang đứng trên vùng đất thiêng,” Hesselbein nói, người có sự gắn bó đặc biệt với khẩu hiệu lãnh đạo của Quân đội Hoa Kỳ, “Be, Know, and Do.” (tạm dịch: Hãy là chính mình, hiểu rõ và hành động)
Sự ngưỡng mộ là hai chiều. “Frances Hesselbein là một trong những nhà lãnh đạo có tầm nhìn xa nhất mà tôi từng gặp trong sự nghiệp quân sự – cả trong và ngoài chiến trường,” Tướng Lloyd J. Austin III, người Mỹ gốc Phi đầu tiên chỉ huy Bộ Tư lệnh Trung tâm Hoa Kỳ, nhận xét.
Hesselbein có triết lý lãnh đạo sắc bén. Bà thường xuyên sử dụng các từ sứ mệnh, đổi mới và đa dạng. Một trong những trọng tâm chính của Viện Lãnh đạo Frances Hesselbein là “hợp tác” (collaboration), đặc biệt là xây dựng mối quan hệ giữa ba khu vực: phi lợi nhuận (nonprofit), chính phủ (government) và tư nhân (private). Theo quan điểm của cô ấy, mọi công ty, tổ chức và cơ quan chính phủ đều có trách nhiệm với nhau và với toàn thể cộng đồng. Có lẽ đặc điểm nổi bật của Hesselbein là sự lạc quan (optimism) và không chấp nhận rào cản (her refusal to see barriers). Chẳng hạn, sẽ là sai lầm nếu đề cập trước mặt cô ấy rằng phụ nữ đã gặp trở ngại trong việc thăng tiến lên vị trí lãnh đạo.
“Qua nhiều năm, một trong những dấu hiệu tích cực nhất tôi thấy là có rất nhiều phụ nữ tự nhìn nhận mình là nhà lãnh đạo, và họ đang hoạt động như những nhà lãnh đạo cực kỳ hiệu quả,” cô ấy nói. “Bạn không nghe ai trong số họ nói, ‘Tôi là một nhà lãnh đạo nữ.’ Không, họ là những nhà lãnh đạo mà tình cờ là phụ nữ. Chính phẩm chất và tính cách của nhà lãnh đạo quyết định hiệu suất và kết quả. Tất cả chúng ta đều lãnh đạo theo cách riêng, và khi không xem mình là một categories, chúng ta sẽ hiệu quả hơn nhiều”
Hesselbein khuyến nghị các lãnh đạo phi lợi nhuận nên tham gia hội đồng quản trị doanh nghiệp để mở rộng ảnh hưởng. Cô kể về việc khi còn là Hướng đạo sinh, cô đã tham gia hội đồng quản trị của Công ty Điện lực Pennsylvania (nay là PPL), lúc đó đang xây dựng hai nhà máy điện hạt nhân trong tiểu bang.
“Mọi người hỏi tôi, ‘Cô có nghĩ mình nên tham gia hội đồng quản trị của một công ty đang xây dựng nhà máy điện hạt nhân không? Điều đó sẽ ảnh hưởng thế nào đến hình ảnh của The Girl Scouts? ‘”, cô nhớ lại. “Câu trả lời của tôi là, ‘Đây chính xác là nơi tiếng nói của tôi cần được lắng nghe. Làm sao chúng ta có thể tạo ra sự thay đổi nếu không như vậy? Chúng ta nên tham gia vào góp phần vào việc kết nối giữa các lĩnh vực.’”
Mặc dù tuổi cao, Hesselbein vẫn làm việc theo lịch trình đầy đủ. Bà tham dự các hội nghị, đưa ra các bài phát biểu, và tư vấn cho các công ty, bên cạnh các trách nhiệm hàng ngày của mình khi lãnh đạo một học viện đào tạo lãnh đạo quốc tế. Bà cũng nhận được các giải thưởng. Hesselbein rất tự hào về Huân chương Tự do Tổng thống. Trong cuộc phỏng vấn (qua Skype), Hesselbein đang đeo nó trên áo len của mình, cùng với một cái ghim kiếm sĩ quan, được trao cho bà tại West Point. Bà coi những thứ này không chỉ là những vinh dự cá nhân, mà còn là biểu tượng của trách nhiệm, đối với cả nước, và những giá trị mà chúng biểu trưng.
Trên hết, Hesselbein tin rằng lãnh đạo là về việc cho đi. Trên kệ sách trong văn phòng của bà có một tấm biển mang khẩu hiệu “To Serve Is To Live” (Phụng sự chính là Sống).
Có lẽ điều đáng chú ý nhất là câu trả lời của bà cho câu hỏi: “Ai là nhà lãnh đạo vĩ đại nhất thế giới?” Bà không hề do dự. “Abraham Lincoln. Ông ấy đã tìm ra tấm lòng và ngôn ngữ để hàn gắn một đất nước tan vỡ. Hiện nay là kỷ niệm 150 năm Bài diễn văn Gettysburg – hãy tưởng tượng tất cả những gì ông ấy đã truyền tải chỉ trong hơn 250 từ.”
Value-based leadership (Lãnh đạo dựa trên giá trị), inclusiveness (Tính bao dung)—và một vài từ ngắn gọn, ý nghĩa mà mọi người đều có thể nhớ. Không khó để tưởng tượng rằng ngay cả Abraham Lincoln too, trong văn phòng của ông, cũng có thể có một tấm biển ghi “To Serve Is To Live.”
Nguồn: Internet
Dịch giả: Dieter R – KenkAI Nhiều thứ hay
(*) Bạn có thể sao chép và chia sẻ thoải mái.
(**) Follow KenkAI Nhiều thứ hay để đọc các bài dịch khác và cập nhật thông tin bổ ích hằng ngày.
Để lại một bình luận